Melrose jest znakomitą bazą podczas zwiedzania środkowego odcinka doliny Tweed. Wspaniała, porośnięta lasami okolica rozbudzała wyobraźnię Waltera Scotta. Najciekawsze atrakcje turystyczne: smutne ruiny opactwa Dryburgh, samotna wieża Smailholm oraz budowla stworzona specjalnie przez Scotta, Abbotsford House, zasługują na odwiedzenie. Na swoje szczęście Scott nie dożył czasów, gdy rozwijający się przemysł tekstylny wkroczył do doliny, zmieniając ukochane przez niego Selkirki Galshiels w miasta fabryczne. Warto wygospodarować trochę czasu na obejrzenie Mellerstain House, dzieła Williama i Roberta Adamów.
Doskonała sieć połączeń autobusowych łączy Melrose z okolicą, a szlaki piesze prowadzą głównie wzdłuż biegu rzeki. Gala Cycles na 58 High St w Galashiels (tel. 01896/ 757587) wypożycza rowery górskie.
Opactwo Dryburgh
Opactwo Dryburgh (Dryburgh Abbey; IV-IX pn.-sb. 9.30-18.00, nd. 14.00-18.00; X-III pn.-sb. 9.30-16.00, nd. 14.00-16.00; 2 £) jest malowniczo położone w zakolu rzeki Tweed, kilka kilometrów na wschód od Melrose. Przepiękne tło dla budowli z czerwonego kamienia kontrastującego z zielenią drzew i trawników stanowią wzgórza. Norbertanie, nazywani także premonstratensami lub „białymi kanonikami”, założyli opactwo Dryburgh w XII w., nigdy jednak nie zyskali takiego znaczenia, ani nabożnej czci ze strony wiernych, jakimi cieszyli się ich bracia cystersi w pobliskim Melrose. Klasztorne annały szczegółowo opisują nie kończące się spoty o posiadłości i pieniądze. Przyziemnej natury incydent uwieczniono w kronice z XIV w. – jego bohaterem był kanonik Marcus, który uderzeniem pięści powalił opata. Porastające mchem średniowieczne mury stały się z czasem inspiracją wielu legend. Wśród Pieśni szkockiego pogranicza, zapisanych przez Scotta, znalazło się opowiadanie o kobiecie, która mieszkała w podziemiach z krasnoludkiem o imieniu Fatlips. Kobieta owa, uważana przez niektórych za szaloną lub demona, wychodziła ze swej kryjówki tylko po zmroku i żebrała w sąsiedztwie.
Opactwo, kilkakrotnie burzone i odbudowywane, charakteryzują różne style architektoniczne. Niejednorodność widoczna jest w zachowanych fragmentach kościoła – od nieporadnej dekoracji głównego portalu odbija wyraźnie wyrafinowaną ornamentyka zdobiąca wschodnie przejście procesyjne. Prowadzi ono do części klasztornej, na którą składały się dwie kondygnacje pomieszczeń należących do mnichów. Kilka z nich przetrwało do dziś w niekompletnym stanie, najpiękniejszym jest kapitularz o beczkowym sklepieniu, z niskimi kamiennymi ławami. Tutaj mnisi czytali codziennie fragmenty Biblii lub księgi zakonu; w czasach pomyślności klasztoru chłodne mury zdobiły zapewne draperie.
W samym kościele, w zniszczonym północnym transepcie, znajduje się grób Waltera Scotta. Tuż obok leży marszałek polny Haig, którego nierozważne posunięcia kosztowały życie tysiące żołnierzy poległych w I wojnie światowej.
Informacje praktyczne
Z Melrose można dotrzeć do Dryburgh na kilka sposobów. 15-minutowa jazda samochodem odbywa się początkowo wzdłuż ładnej, dobrze oznakowanej drogi B6361, biegnącej na wschód przez Newstead. Po pokonaniu następnego odcinka trasą A68, należy odbić w lewo i zaraz potem skręcić w prawo, by wkrótce jedną z bocznych dróg dotrzeć do opactwa. Po drodze znajduje się punkt widokowy Scott’s View, z którego można ogarnąć wzrokiem dolinę rzeki Tweed. Miejsce, w którym pisarz wraz z przyjaciółmi często urządzał pikniki, zainspirowało Josepha Turnera do stworzenia obrazu Melrose 1831, wystawionego w Szkockiej Galerii Narodowej. By dostać się do Dryburgh, można także wsiąść do autobusu jadącego do Jedburgh (pn.-sb. co godz., nd. 5 dziennie) i po 10 min wysiąść w St Boswells. Z miasteczka trzeba iść pieszo w kierunku północnym wzdłuż głównej drogi, a następnie skręcić w trzecią odnogę w prawo. Po przebyciu 1,5 km i kładki przerzuconej nad rzeką, dotrzesz do klasztoru. Jedynym bezpośrednim sposobem dojazdu jest autobus pocztowy zabierający 4 osoby (pn.-pt. 1 dziennie; 25 min), który jednak nie zapewnia powrotu.
W Dryburgh jest tylko jedno miejsce noclegowe, wielki Dryburgh Abbey Hotel (tel. 01835/822261), potężny budynek tuż obok ruin opactwa zbudowany z czerwonego piaskowca.